ROMA/CENEVRE/NEW YORK, 14 Ocak 2024 – Gazze’de kıtlık riski artarken giderek daha fazla sayıda insan ölümcül salgın hastalıklara yakalanıyor. Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşları, Gazze'ye insani yardım akışını hızlandırmak için acil değişiklikler yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Dünya Gıda Programı (WFP), UNICEF ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) direktörleri, Gazze'ye yeterli yardımı sağlayabilmek için yeni giriş yollarının açılması, her gün daha fazla kamyonun sınır kontrollerinden geçmesine izin verilmesi, insani yardım çalışanlarının hareketlerine getirilen kısıtlamaların azaltılması, yardım alan ve yardım dağıtan insanların güvenliğinin sağlanmasına ihtiyaç duyduklarını belirtiyor.
Gazze halkı, halihazırda gıda ürünlerini imal ya da ithal etme olanağına sahip olmadığından, hayatta kalabilmek için insani yardımlara muhtaç bir durumda. Bununla birlikte, insani yardımlar, tek başına Gazze halkının temel ihtiyaçlarını karşılamaya yetmiyor. Olağanüstü zor koşullara rağmen, Birleşmiş Milletler, uluslararası yardım kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları şimdiye kadar Gazze'ye sınırlı ölçüde de olsa insani yardım sağlamayı başardı. Öte yandan, sağlanan yardımlar bölgede açlığın, yetersiz beslenmenin ve hastalıkların yol açtığı ölümcül kısır döngüyü kırmak için yeterli değil. Özellikle de kuzey bölgelerinde gıda, temiz su ve tıbbi yardım ihtiyacı had safhada.
Güneyde iki sınır haricinde tüm geçiş yollarının kapatılması ve Gazze'ye gelen kamyonların çok aşamalı güvenlik süreçlerine tabi tutulması, insani yardımların bölgeye ulaştırılmasını güçleştiriyor. Zorluklar, bölgeye girdikten sonra da devam ediyor. Gazzelilerin, onlara yardım etmeye çalışan BM personelinin ve diğer insani yardım çalışanlarının hayatını tehdit eden bombalar ve sürekli değişen savaş cepheleri, ihtiyaç sahibi insanlara ulaşmaya yönelik hizmet noktaları kurma çabalarını baltalıyor.
Dünya Gıda Programı Genel Direktörü Cindy McCain, "Gazze’deki insanlar, yiyecek dolu kamyonlardan sadece birkaç kilometre uzakta, açlıktan ölme riskiyle karşı karşıya" dedi. "Kaybedilen her saat sayısız hayatı riske atıyor. Nerede olurlarsa olsunlar ihtiyacı olan herkese güvenli bir şekilde erişebilirsek ve yeterli yardımı ulaştırabilirsek insanların açlıktan ölmesini engelleyebiliriz."
Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması'nın (IPC) son raporuna göre, Gazze'de gıda güvensizliği kritik bir seviyeye ulaştı. Gazze nüfusunun tamamı (yaklaşık 2,2 milyon kişi) gıda kriziyle veya akut gıda güvensizliğinin daha da kötü biçimleriyle karşı karşıya. Gazze'de yaşayan hemen hemen tüm Filistinliler, her gün en az bir öğün atlıyor. Çok sayıda yetişkin, çocuklarının karnını doyurabilmek için her gün aç kalıyor. Rapora göre, mevcut koşullar devam ettiği takdirde, bölgede ciddi bir kıtlık yaşanacak.
Dünya Gıda Programı, 7 Ekim'den bu yana her gün Gazze'deki insanlara gıda yardımı sağlıyor. Aralık ayında, bu yardımlarla 900 binden fazla kişiye ulaşıldı. Bunun için yerel paydaşlarla birlikte yeni çalışma yolları geliştirildi. Bu kapsamda güvenli dağıtım yerleri tespit edildi, üretime devam edebilmeleri için fırınlara un sağlandı ve çocukların yetersiz beslenmesini önlemeye yönelik özel gıda takviyeleri dağıtıldı. İnsani aranın ardından, WFP tarafından Gazze'nin kuzeyine gönderilen ilk konvoy, Perşembe günü yaklaşık 8 bin kişiye gıda yardımı sağladı.
Çatışmalar; su şebekelerine, sıhhi tesislere, hastanelere ve sağlık hizmetlerine de zarar verdi. Bu durum, sağlık sisteminin ciddi yetersiz beslenme vakalarına ve bulaşıcı salgın hastalıklara müdahale etmesini daha da güçleştirdi. Gazze'de özellikle de 5 yaşından küçük 335.000 çocuk, yetersiz beslenme ve salgın hastalıklar karşısında savunmasız bir durumda. UNICEF’in tahminlerine göre, çocuklar için en tehlikeli yetersiz beslenme biçimi olan aşırı zayıflık, önümüzdeki birkaç hafta içinde kriz öncesine göre yüzde 30 oranında artarak yaklaşık 10.000 çocuğu etkileyebilir.
UNICEF Genel Direktörü Catherine Russell, "Gazze’de yetersiz beslenme ve salgın hastalıklar nedeniyle ölme ihtimali artan çocukların acilen tedaviye, temiz suya ve sıhhi hizmetlere ihtiyacı var. Ne yazık ki sahadaki koşullar nedeniyle, bu hayati yardımları, yardıma ihtiyaç duyan çocuklara ve ailelere güvenli bir şekilde ulaştıramıyoruz. Su tedarikini arttırmak ve şebekeleri onarmak için acil ihtiyaç duyduğumuz bazı malzemelerin Gazze'ye girmesine halen izin verilmiyor. Ailelerin ve çocukların hayatları tehlike altında. Artık kaybedecek bir dakikamız bile yok”, dedi.
Gazze'nin güneyindeki çocuklar Kasım ayından bu yana, günde sadece 1,5 ila 2 litre suya erişebiliyor. UNICEF, bu miktarın hayatta kalmak için önerilen miktarın çok altında olduğu konusunda uyarıda bulundu. Bu sorunu ele almak için UNICEF ve paydaşları, 1,3 milyondan fazla kişiye temiz içme suyu sağladı. Öte yandan, kötü koşullar nedeniyle, sahada çok daha fazla yardıma ihtiyaç var. UNICEF; çocuklara ve hamile kadınlara 600.000 doz aşı, besin takviyesi ve vitamin de dahil olmak üzere tıbbi yardım ve 500.000'den fazla haneye para yardımı sağladı.
Çatışmaların başlangıcından bu yana, Dünya Sağlık Örgütü ve paydaşları Gazze'deki sağlık sistemini desteklemek için tıbbi ekipman, malzeme, ilaç ve yakıt tedarik ediyor, acil sağlık ekiplerini koordine ediyor ve hastalık sürveyans hizmetleri sunuyor. Gazze'nin kuzeyindeki ve güneyindeki hastanelere malzeme temin etmek için şimdiye kadar bir düzineden fazla görev, tehlikeli koşullara rağmen başarıyla tamamlandı. Dünya Sağlık Örgütü ve paydaşları, Al-Şifa hastanesinde iki mutfağın kurulmasına da katkıda bulundu. Şu anda, bu mutfaklarda günde 1200 öğün yemek dağıtılıyor. DSÖ, şiddetli akut yetersiz beslenmeye maruz kalan 1.250 çocuğun tedavisini desteklemek için terapötik beslenme merkezleri kurdu ve tıbbi malzeme temin etti.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Gazze halkı; yiyecek, su ve ilaç bulamıyor ve yeterli sağlık hizmetine erişemiyor” dedi. “Kıtlık, halihazırda korkunç olan bu durumu daha da kötüleştirecek çünkü kıtlık olduğunda hastaların açlığa yenik düşme ihtimali artıyor ve açlık çeken insanlar, hastalıklar karşısında daha savunmasız kalıyor. Daha fazla sayıda insanın ölmesini önlemek ve acılarına son vermek için acilen insani ateşkes yapılması gerekiyor. Gazze’deki insanlara yardımları ulaştırmak için engelsiz ve güvenli erişim yollarına da ihtiyacımız var."
Yardım kuruluşları, Gazze Şeridi'ne yakın işler durumdaki bir limanı ve kuzeye geçiş sağlayan sınır noktalarını kullanabilmek için İsrail’den acil izin istiyor. Gazze Şeridi’nin yaklaşık 40 km kuzeyindeki Aşdod limanına erişim izni verildiği takdirde, çok az konvoyun ulaşabildiği kuzey bölgelerine çok daha fazla yardım gönderilebilecek ve bu yardımlar, krizden en çok etkilenen yerlere kamyonlarla doğrudan taşınabilecek.
BM’nin Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Phillip Lazzarini, "Yardımlar, insani ihtiyaç denizinde sadece bir damla" dedi. "Bu yardımların halk arasında yaygınlaşan açlığa son vermesi mümkün değil. Kıtlığı önlemek için ticari ürün tedariki şart. Piyasaların ve özel sektörün tekrar faaliyete geçmesine izin verilerek alternatif gıda kanallarının sağlanması gerekiyor.”
Kuruluş direktörleri, Gazze'ye yardım gönderilmesini ve bu yardımların Gazze içinde dağıtılmasını güçleştiren kısıtlamaların ve engellerin acilen kaldırılması için çağrıda bulundu ve ticari trafiğin yeniden başlatılmasının önemini vurguladı. Bölgede hayati önem taşıyan, çok kuruluşlu ve geniş çaplı insani yardım operasyonunu gerçekleştirebilmek için yaptıkları insani ateşkes çağrısını da yinelediler.
Gazze'de yüzbinlerce çocuk ve ailenin acil insani yardıma ihtiyacı var! Sen de bize destek ol.