COVID-19 aşılarına eşit erişim

UNICEF | her çocuk için

Dünya genelinde COVID-19 aşılarının temini, üretimi ve dağıtımı ile ilgili engelleri ortadan kaldırmamız için hızlı ve basit çözümlere ihtiyaç var

UNICEF Genel Direktörü Henrietta Fore'nin açıklaması

NEW YORK, 6 NİSAN 2021 – "Bir yılı aşkın bir süredir dünya genelinde bilim insanları, işletmeler, hükümetler, yardımseverler ve çok taraflı kuruluşlar bir araya gelip çok önemli bir başarıya imza attılar: Tüm dünyayı durma noktasına getiren virüse karşı aşı ürettiler. Ve bu aşıları hem güvenli şekilde hem de rekor bir sürede test edip, gerekli yerlere ulaştırarak uygulamaya başladılar. Bu başarı, gerçekten de akıllara durgunluk verici nitelikte.

"Fakat mücadelemiz henüz bitmedi. Virüsün varyantları tüm dünyada kendini göstermeye devam ederken her biri, küresel anlamda olağanüstü aksamalara neden oluyor.

"Şu anda talebin karşılanmasına yetecek kadar aşı bulunmuyor. Mevcut stoklar ise çok az sayıda ülkenin elinde bulunuyor. Bazı ülkeler, bütün halkını birden fazla kez aşılamaya yetecek kadar aşı dozu elinde bulundururken bazı ülkelere henüz ilk doz dahi ulaşmadı. Bu durum, hepimizin sağlığını tehdit ediyor. Bu mücadeleden virüs ve varyantları galip çıkıyor.

"Virüsü alt edebilmemiz ve durumu tersine döndürmemiz için ön saflarda görev yapan çalışanları aşılamaya yönelik bir strateji geliştirmeliyiz. Ayrıca herkesin aşılara eşit erişimini sağlamalıyız. Buradan ilgili hükümetlere, işletmelere ve paydaşlarımıza acilen şu üç konuda adım atmaları için çağrıda bulunuyoruz:

"Öncelikle aşıya ilişkin Fikri Mülkiyet Hakları (FMH) gönüllülük esasında ruhsatlandırılmalı, aşı patenti konusundaki prosedürler basitleştirilmelidir. Fakat bu bile tek başına üretimi arttırmaya yetmeyecektir. Aşı üretimi, ilaç üretiminin aksine içinde birçok bileşeni ve adımı barındıran karmaşık bir süreçtir. FMH sahiplerinin, aşı patentinin yanı sıra teknoloji ortaklığında bulunması, aktif şekilde teknik bilgi paylaşımı yapması ve coğrafi kısıtlama veya doz kısıtlaması olmadan bir sözleşme dahilinde üreticileri görevlendirmesi gerekir. Bu sorunların çözümü için proaktif bir paydaşlık ve işbirliği gerekir. FMH sahipleri haklarından zorla feragat ettirilmemelidir. Pfizer-BioNtech; AZ-SII, J&J- Merck ve J&J-Aspen gibi son dönemde ortaya çıkan üretim işbirlikleri, bu konuda teşvik edici örneklerdir. UNICEF, diğer üreticilere de bu yolda ilerlemeleri ve üretim kapasitelerinin ölçeğini ve coğrafi çeşitliliğini arttırmaları için çağrıda bulunmaktadır.

"Tek başına yenilikçi buluşlar herkese fayda sağlanmasını güvence altına alamaz. Fakat gönüllü ruhsatlandırma, fon havuzları ve COVAX gibi çok taraflı mekanizmalar; aşılara eşit erişimi teşvik etmesi ve ürün geliştiricilerin ve üreticilerin işbirliğinde bulunarak yenilikçi üretimler gerçekleştirmesi açısından etkili ve gerçekçi yöntemlerdir.

"İkinci olarak, aşı milliyetçiliğine son vermemiz gerekiyor. İlgili hükümetler; COVID-19 aşılarının, bileşenlerinin ve içeriklerinin ihracatını engelleyen, kısıtlayan veya yavaşlatan doğrudan ve dolaylı ihracat ve ithalat kısıtlamalarına son vermelidir. Virüsler, ülke sınırı tanımaz. Aşı ve aşı malzemeleri tüm ülkelere ulaştırılmalıdır çünkü ancak o zaman COVID-19'un üstesinden gelebiliriz ve bu virüsü yenebiliriz.

"Son olarak, bu sene bütün yetişkin nüfuslarını aşılamak üzere "uzun vadede" gereğinden fazla doz aşı tedarik eden ülkeler, 2021 yılı için tedarik edilen fazla dozların çoğunu veya hepsini diğer ülkelere eşit bir şekilde dağıtmak üzere derhal COVAX'a vermeli, ulaştırmalı veya bağışlamalıdır.  

"Ayrıca elinde yeterli sayıda doz stoku bulunduran ülkeler, mevcut aşı dozlarının en az %5'ini bağışlamalıdır. Ayrıca bu ülkeler, yıl boyunca artan talepler doğrultusunda kesintisiz olarak daha fazla katkıda bulunacaklarına dair taahhütlerde de bulunmalıdır. Doz paylaşımına yönelik taahhütlerin verilmesiyle birlikte öngörülebilirlik artacak, aşılara eşit erişimde hız kazanılacak ve dünya aşı pazarının istikrarlı hale gelmesine katkı sağlanacaktır.

"COVID-19 küresel salgını, herkes güvende olana kadar kimsenin güvende olmadığını hepimize net bir şekilde göstermiştir. Bununla birlikte COVID-19 aşılarına eşit erişim, ulaşılabilir bir hedeftir. Birlikte çok büyük şeyler başarabildiğimizi daha önce gösterdik, bir kez daha gösterebiliriz. Bunu ne kadar çabuk yaparsak hem bizim hem de çocuklarımızın hayatı o kadar çabuk normale dönecektir."

enlightenedUNICEF'in Türkiye dahil dünya çapında COVID-19 salgınından etkilenen kırılgan çocukları ve aileleri için yaptığı çalışmaları destekle, şimdi bağış yap.